شاخص در بازارهای سرمایه همیشه از اهمیت بالایی برخوردار است. هر شاخص، میزانی برای وضعیت کلی بازار در طول روز و بازه‌های زمانی دیگر می‌باشد. تغییرات شاخص، معیاری مناسب برای ارزیابی روند بعدی بازار و سهام مورد معامله آن محسوب می‌شود. داوجونز و نزدک دو شاخص مهم در بازارهای جهانی هستند که می‌تواند معیاری برای سنجش وضعیت و رفتار بازار سرمایه باشد. در کشور آمریکا معامله گران بازار توجه بسیاری به شاخص داوجونز و نزدک می‌کنند.
شرکت‌هایی که جزوی از این شاخص هستند
در واقع در یک چرخه کسب و کار کلان قرار دارند و نسبت به هم از همبستگی زیادی
برخوردار هستند. در همین راستا ما می‌خواهیم در این مقاله در مورد دو شاخص تأثیرگذار
در بازار بین‌المللی یعنی داوجونز و نزدک بیشتر صحبت کنیم و مطالبی که در ادامه
قصد داریم شرح و بسط بدهیم:
شاخص داو جونز
شاخص نزدک
Dow Jones و Nasdaq
چگونه محاسبه می‌شوند؟
تفاوت‌های معاملاتی بین داو جونز و NASDQ
ترکیب شاخص‌ها
شاخص داو جونز
شاخص داوجونز که با نماد اختصاری DJI نمایش داده می‌شود، یک معیار سنجش مهم برای 30 شرکت فعال بزرگ در
ایالات متحده آمریکا است که وضعیت کلی آنها را نشان می‌دهد. برای اولین‌بار فردی
به نام چارلز داو این شاخص را ابداع و معرفی کرد.
شاخص داو جونز برای ارزیابی عملکرد شرکت‌های بزرگ بورس آمریکا و نیز مقایسه
معاملات سهام مورد استفاده قرار می‌گیرد. از شرکت‌های مهم در این شاخص می‌توان به
اپل، کوکاکولا، بوئینگ اشاره کرد که این شاخص در قالب یک عدد، میانگینی از وضعیت
کلی این شرکت‌ها را مشخص می‌کند.
از آنجایی که این شاخص عملکرد 30 شرکت بزرگ را ارزیابی می‌کند، هر زمانی که شاخص اقتصادی داوجونز روند صعودی به خود بگیرد به معنی این است که رشد اقتصادی آمریکا به طور کلی رو به پیشرفت و توسعه می‌باشد.
طبیعتاً زمانی که این شاخص روند
نزولی داشته باشد، وضعیت کلی اقتصاد آمریکا چندان مطلوب به نظر نمی‌رسد. وال‌استریت
ژورنال در طی روز، عدد شاخص داو جونز را منتشر می‌نماید و به میانگین صنعتی داو
جونز نیز معروف است. برای مشاهده و تحلیل شاخص داوجونز می‌توان از سایت معروف
تریدینگ ویو استفاده کرد.
شاخص نزدک
بورس نزدک دومین ارزش بازار سهام را در میان بازار سرمایه آمریکا دارد. در دهه 70 میلادی، امکان سفارش گذاری الکترونیکی و مبادله سهام بدون نیاز به مراجعه حضوری بنا نهاده شد. شاخص نزدک با علامت اختصاری NASDAQ میانگین 100 شرکت غیر مالی که در بورس پذیرفته شده‌اند را می‌سنجد.
این شاخص مخفف National Association of Securities Dealers Automated Quotations یعنی سامانه اعلام قیمت خودکار انجمن ملی معامله گران اوراق بهادار می‌باشد. این بازار به صورت الکترونیکی است و معامله گران سهام دلخواه خود را خرید و فروش می‌کنند.
در واقع شاخص نزدک
میانگین کلی سهام قابل خرید و فروش در بازار نزدک را در قالب عدد، مشخص می‌کند.
دو شاخص مهم در نزدک، شاخص نزدک مرکب و شاخص نزدک 100 می‌باشند که هرکدام
میانگینی کلی از وضعیت بازار را نشان می‌دهند.
در شاخص نزدک مرکب، عملکرد شرکت‌هایی که سهام آنها در بورس
نزدک عرضه می‌شود، به صورت کلی در حوزه فناوری مورد ارزیابی قرار می‌دهد. از آنجا
که این بخش‌های نوظهور به شدت در حال رشد هستند، عده‌ای شاخص مرکب نزدک را معیار
خوبی برای بررسی کیفیت عملکرد بخش فناوری و کسب و کارهای اینترنتی در نظر می‌گیرند.
در شاخص نزدک 100، همان‌طور که از نام آن پیداست، 100 شرکت مهم و تأثیرگذار
غیر مالی در بورس مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. این شاخص به این
دلیل مهم است که نقش پررنگی در اقتصاد ایالات متحده آمریکا و جهان ایفا می‌کند.
شاخص نزدک ۱۰۰، معامله گران و
سرمایه گذاران را از شرکت‌های برتر فعال در حوزه غیرمالی مطلع می‌نماید و معیاری مؤثر
در سنجش وضعیت آنها به شمار می‌رود.
Dow Jones
و Nasdaq چگونه محاسبه می‌شوند؟
شاخص داوجونز به صورت وزنی تعریف شده است. به این شکل که هر شرکتی که از قدرت
و ارزش بازار بالایی برخوردار باشد سهم بیشتری در تعیین شاخص داوجونز دارد و سهام
با وزن کمتر تأثیر کمتری در عدد شاخص خواهند داشت.
طبق تعریف، فرمول محاسبه شاخص داوجونز به‌صورت زیر می‌باشد:
در فرمول بالا، TEPIX،
بازدهی شاخص موردنظر می‌باشد و همچنین
Pit، قیمت شرکت i ام در زمان t
Qit، تعداد سهام منتشره شرکت i در زمان t
Dt، عدد پایه در زمان t
تعریف می‌شود. همان گونه که از فرمول مشخص است، تعداد سهام منتشره شرکت‌ها
معیار وزن دهی در این شاخص می‌باشد که این امر منجر به تأثیر بیشتر شرکت‌های بزرگ
در شاخص می‌شود.
در شاخص نزدک 100 نیز وزن سهام تأثیرگذاری زیادی در تعیین عدد شاخص دارد. نزدک
100، حاصل از میانگین وزنی سهام مورد معامله می‌باشد. طبق تعریف برای محاسبه شاخص
نزدک، قیمت سهام ضرب در تعداد کل سهام در نظر گرفته می‌شود که هر سهمی وزن و ارزش
بازار بالاتری داشته باشد تأثیر بیشتری روی عدد شاخص دارد. در نهایت میانگین وزن‌دار
به یک مقسوم علیه تقسیم می‌شود تا یک عدد متغیر حاصل شود.
تفاوت‌های معاملاتی بین داو جونز و NASDAQ
علی‌رغم شباهت‌های بسیار زیادی که انواع شاخص‌ها در بازار ایالت متحده آمریکا
وجود دارد و هرکدام شاخص مهمی در تعیین وضعیت اقتصادی آمریکا می‌باشند، اما بااین‌حال
دو شاخص مهم داوجونز و نزدک دارای تفاوت بنیادینی با هم هستند. سرمایه‌گذاران نمی‌توانند
شاخص‌های Dow یا
Nasdaq را
معامله کنند زیرا اینها نمایانگر میانگین عملکرد گروه‌بندی سهام در قالب یک میانگین
ریاضی هستند.
Dow ارزش بازار 30 ابر شرکت در آمریکا را شامل می‌شود که نقش بسیار
ویژه‌ای در اقتصاد کلی آمریکا دارا هستند. از طرف دیگر نزدک تمایل دارد تا گستردگی
بیشتر در پوشش سهام مختلف داشته باشد و از صنایع مختلف با گوناگونی متفاوت را شامل
می‌شود.
نزدک فقط شامل سهامی است که در بورس نزدک مورد پذیرش و معامله قرار می‌گیرند و
اکثر سهام در آن، غیرمالی هستند. در نزدک همچنین سهام از طریق صرافی‌ها قابل
معامله است و سرمایه‌گذاران مختلفی می‌توانند به خرید و فروش سهم به شکل
الکترونیکی و آنلاین بپردازند.
اما در داوجونز، اکثراً سهامی هستند که در بورس اوراق نیویورک مورد معامله
قرار می‌گیرند و شامل شرکت‌های غول مثل اپل، مایکروسافت و اینتل هستند که بخش
بزرگی از شرکت‌های فناوری و صنعتی آمریکا را شامل می‌شود.
اگرچه میانگین صنعتی داو جونز از کمترین تعداد سهام در بین شاخص‌های مطرح
بازار آمریکا، پیروی می‌کند، اما قدیمی‌ترین و شناخته شده ترین شاخص است. این شاخص،
قیمت 30 شرکت بزرگ صنعتی ایالات متحده را که نقش زیادی در اقتصاد ایالات متحده دارند
بازی می‌کند را مورد بررسی قرار می‌دهد. برخلاف شاخص‌های دیگر، داوجونز یک شاخص وزنی
با قیمت است. سهام با قیمت بالاتر ارزش آن را بیشتر از سهام با قیمت پایین تحت تأثیر
قرار می‌دهند. در محاسبه Dow’s ، تغییرات سهام 90 دلاری تأثیر بیشتری نسبت به سهام
15 دلاری دارد.
شاخص ترکیبی Nasdaq بیشترین
تعداد سهام را از میان شاخص‌های مطرح دنبال می‌کند. بیش از 3000 تا سال 2019. این شامل
تمام سهام عادی و انواع مشابه سرمایه‌گذاری‌های ذکر شده و صندوق‌های سرمایه‌گذاری در
بازار سهام Nasdaq است
که بسیاری از آنها سهام فناوری هستند. مشابه S&P ، Nasdaq مقدار شاخص خود را بر
اساس اندازه شرکت وزن می‌کند. این بدان معناست که شرکتی باارزش بازار بالاتر یا سرمایه‌گذاری
بیشتر، شاخص را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهد.
ترکیب شاخص‌ها
سرمایه گذاری در بورس همواره با چالش‌ها و ریسک‌پذیری همراه بوده و نیاز به پیش
بینی‌های لازم قبل از انجام معاملات دارد. هر شاخص در بورس نیویورک یکی از بخش های
مهم بازار را پوشش می‌دهد. اما زمانی که شاخص‌های مهم در ترکیب باهم قرار بگیرند می‌توان
انتظار تحلیل‌های مؤثرتر و معتبرتر داشت.
همان‌طور که اندیکاتورها در ترکیب باهم، اثر بهتری از خود به جای می‌گذارند،
ترکیب شاخص‌ها هم می‌تواند کارساز باشد. داده‌هایی که هرکدام از شاخص‌های داوجونز
و نزدک منتقل می‌کنند، یک بخش مهمی از صنعت و اقتصاد کلی آمریکا را نمایان می‌کنند
و اگر در ترکیب با هم مورد بررسی قرار بگیرند، همه جانبه ارزیابی می‌شوند و به
نوعی از چند جهت و جنبه به موضوع نگاه می‌شود.
بنابراین هر سه شاخص مهم بورس آمریکا یعنی داوجونز، نزدک و S&P500، زمانی نتیجه مطلوب‌تری
در تحلیل وضعیت کلی بازار می‌دهند که در ترکیب باهم باشند و نسبت به هم و در تناسب
با یکدیگر مورد ارزیابی و تحلیل قرار بگیرند.
جمع‌بندی
شاخص‌ها از فاکتورهای مهم در ارزیابی عملکرد شرکت‌ها در بازار بورس به شمار می‌روند.
سه شاخص مهم در بازار اقتصادی ایالت متحده آمریکا وجود دارد که شاخص داوجونز و
نزدک از مهم‌ترین آنها محسوب می‌شود. هر دوی این شاخص‌ها تأثیرات شرکت‌های فعال در
بازار را نشان می‌دهند اما دارای تفاوتی هم هستند. در این مقاله قصد داشتیم تا به
بررسی این دو شاخص و نیز نحوه عملکرد آنها و تأثیرات آنها روی فضای اقتصادی آمریکا
بحث کنیم.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که سرمایه گذاری در بورس نیاز به مطالعه و
افزایش دانش دارد که در این راستا کارگزاری اقتصاد بیدار خدمات آموزشی و تحلیلی
خود را به علاقه‌مندان حوزه سرمایه گذاری ارائه می‌دهد.
