یکی از اطلاعاتی که درباره سهام هر شرکت قابل دریافت است، سهامداران عمده آن شرکت و زمان خرید و فروش سهم توسط هر سهامدار عمده است. با استفاده از این اطلاعات، نمی‌توان به طور مستقیم سیگنال خرید یا فروش دریافت کرد، چرا که انگیزه سهامدار عمده از خرید و فروش با انگیزه سهامداران خرد متفاوت است. با این حال تغییرات سهم هر سهامدار عمده در زمان‌های متفاوت، می‌تواند نشانه‌هایی به معامله‌گران بدهد.
بهتر است در ابتدا بدانید که به چه افرادی سهامدار عمده می‌گویند. سپس درباره جزئیات فعالیت سهامدار عمده صحبت خواهیم کرد.
سهامدار عمده به چه فردی گفته می‌شود؟
هر فردی که یک یا بیشتر از 1% سهام شرکتی را داشته باشد، سهامدار عمده شناسایی شده و نام او در لیست سهامداران عمده درج می‌شود. تفاوتی ندارد که این مقدار سهم را یک‌جا یا به مرور زمان خریداری کرده باشد. همچنین تفاوتی ندارد که چه فردی دست به خرید 1% سهام زده باشد. تنها کافی است یک درصد سهام (یا بیشتر) را داشته باشد!
آیا سهامداران عمده همان حقوقی‌های سهم هستند؟
با اینکه بیشتر سهامداران عمده به صورت حقوقی هستند، اما در این مورد هیچ تفاوتی در حقیقی یا حقوقی بودن افراد نیست. افراد حقیقی نیز اگر بالای 1% سهم را در یک شرکت بورسی داشته باشند، سهامدار عمده محسوب شده و تحت عنوان «شخص حقیقی» در لیست سهامداران عمده درج می‌شوند.
انگیزه سهامداران عمده از خرید و فروش سهام
برای اینکه بتوانید اهمیت سهامدار عمده و حرکات او را در نوسانات بازار مشخص کنید، در ابتدا باید با انگیزه‌های آن‌ها برای هر خرید یا فروش آشنا شوید. سهامداران عمده با دلایل متفاوتی اقدام به خرید یا فروش سهم می‌کنند. آن‌ها می‌توانند نگران موارد مختلفی باشند یا هدف متفاوتی را دنبال کنند. در ادامه چند انگیزه اصلی یک سهامدار عمده برای خرید و فروش سهام را بررسی خواهیم کرد.
مدیریت بر شرکت
یکی از انگیزه‌های اصلی سهامدار عمده، مدیریت بر شرکت و تأثیرگذاری بر سیاست‌های مدیریتی شرکت است. سهامداران عمده به نسبت سهام بیشتری که دارند، می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های مجامع حق رأی بیشتری داشته و در نتیجه مؤثرتر واقع شوند. همچنین سهامدارانی که دارای بیش از ۱۵% از سهام شرکتی باشند، صاحب کرسی محسوب می‌شوند و می‌توانند در تعیین هیئت مدیره نقش ایفا کنند. از این طریق سیاست‌گذاری شرکت بر اساس میانگین نظرات سهامداران عمده خواهد بود.
ایجاد توازن در عرضه و تقاضا
سهامداران عمده به واسطه سهم بیشترشان از شرکت، حساسیت بیشتری روی وضعیت بازار دارند. به همین ترتیب می‌توانند به منظور ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا وارد عمل شده و در مواقع ضروری با خرید به حمایت از سهم بپردازند یا با عرضه سهام، تقاضای هیجانی را کنترل نمایند.
سرمایه‌گذاری بلندمدت
برخی از سهامداران عمده هم مانند سهامداران خرد به دنبال کسب سود از معاملات هستند. بدین ترتیب با معاملات کوچک، نوسانگیری و روش‌های سویینگ، سودهای کوتاه‌مدت گرفته و با بیشتر سهام خود، به سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌پردازند. تحرکات این سهامداران عمده می‌تواند در تابلوی معاملات مورد توجه سهامداران خرد قرار گیرد.
مشاهده لیست سهامداران عمده هر شرکت در بورس
شما می‌توانید سهامداران عمده هر سهم را در بازه‌های زمانی 4 ماهه و تغییرات ایجاد شده در تعداد سهام سهامداران عمده را مشاهده کنید.
- برای این منظور کافی است وارد سایت tsetmc.com شوید.
- در صفحه هر سهم، بر روی زبانه «سهامداران» کلیک کنید تا لیست سهامدار عمده آن سهم به شما نمایش داده شود.
- در این بخش شما با کلیک بر نام هر سهامدار عمده، می‌توانید سابقه تعداد سهام او و تاریخ تغییرات آن را مشاهده کنید.
تاثیرات سهامدار عمده بر عملکرد شرکت
سهامدار عمده می‌تواند از راه‌های گوناگونی بر عملکرد و سودسازی شرکت مؤثر باشد. همان‌طور که می‌دانید عملکرد شرکت حاصل سیاست‌ها و تصمیمات اقتصادی مدیران شرکت است. سهامدار عمده به میزان تأثیری که در انتخاب مدیریت یک شرکت دارد، بر سیاست‌های آن تأثیر گذاشته و می‌تواند مسیر آینده شرکت را ریل‌گذاری کند. به میزانی که سیاست‌های مدیران برگزیده مناسب باشد، این اثرگذاری مثبت و به میزان اشتباهات آن‌ها، نتیجه کار منفی خواهد بود.
همچنین سهامدار عمده به واسطه تعداد سهام بالای خود، می‌تواند با فعالیت در تابلوی معاملات سهم، بر شدت تقاضا یا عرضه آن اثر گذاشته و قیمت آن را دچار نوسان کند. گاهی این فعالیت به شیوه بازارگردانی انجام شده و از فعالیت‌های ضروری برای نقدشوندگی سهام برشمرده می‌شود. گاهی هم با توجه به سلیقه سهامدار عمده صورت می‌پذیرد و می‌تواند به نوعی دستکاری قیمت محسوب شود. در چنین حالتی ناظر بازار می‌تواند معاملات او را ابطال نماید.
سهامدار عمده چگونه سهام خود را واگذار می‌کند؟
در صورتی که سهامدار عمده تصمیم به فروش کل سهام خود داشته باشد، عرضه آن در تابلوی معاملات ممکن نیست. در این شرایط سهامدار عمده، سهام خود را به صورت معاملات بلوکی عرضه کرده و به فروش می‌رساند. در چنین شرایطی قیمت فروش می‌تواند متفاوت از قیمت روز سهم در بازار بورس باشد. علت این مسئله هم منافع سهامدار عمده است و هم اینکه خریدار چون به چشم سهم مدیریتی یا سرمایه‌گذاری بلندمدتی به آن نگاه می‌کند، حاضر است قیمتی بیش از قیمت روز بازار برای آن بپردازد.
از اطلاعات سهامدار عمده چه استفاده‌ای در معاملات می‌شود؟
همان‌طور که گفته شد، شما می‌توانید از زبانه سهامداران در سایت tsetmc.com، لیست سهامدار عمده هر سهم را مشاهده کنید. در چنین شرایطی بررسی چند نکته می‌تواند مفید باشد.
- ممکن است این سوال ایجاد شود که آیا در مواقع بحرانی مانند صف فروش، سهامدار عمده از سهم حمایت کرده است؟ در پاسخ باید گفت در صورت ایجاد صف فروش، اگر سهامدار عمده اقدام به خرید سهم کند، نشانه‌ای از اهمیت او به سهم و نقدشوندگی بهتر سهم در شرایط متلاطم بازار است.
- نکته دیگر بررسی رفتار سهامدار عمده در صف‌های خرید یا معاملات عادی سهم در ساعت بازار است. در چنین شرایطی اگر سهامدار عمده با عرضه بیش از حد سهم، مانع رشد آن شود یا با خرید و فروش‌های کوچک به نوسانگیری از سهامداران خرد بپردازد، نشانه‌ای منفی برای سهم خواهد بود. چرا که یک ریسک به سایر ریسک‌های آن سهم افزوده می‌شود و آن هم رفتار سهامدار عمده و بازی با قیمت تابلو یا رنج کشیدن است!
جمع‌بندی
سهامدار عمده با حقوقی‌های سهم متفاوت هستند، با این حال بیشتر سهامداران عمده را حقوقی‌های بازار شکل می‌دهند. بررسی رفتار سهامدار عمده در شرایط گوناگون و سیاست‌های مدنظر او در مدیریت شرکت، می‌تواند اطلاعاتی در خصوص عملکرد آینده سهم و نقدشوندگی آن به ما بدهد. با این حال نباید تنها بر اساس خرید و فروش حقوقی یا سهامدار عمده، معامله‌ای انجام داد، چرا که در اغلب موارد انگیزه سهامدار عمده از خرید و فروش با سهامدار خرد متفاوت است.
